Әйелдер және АИТВ
Әйелдердің АИТВ-инфекциясы – ерекше назар аударуды қажет ететін және қоғамда көп әңгіме тудыратын күрделі мәселе. 2002 жылы АИТВ індеті тарихының алғашқы 20 жылында әлемде алғаш рет АИТВ жұқтырған әйелдердің саны ауру еркектердің санына тең болды. Ауруды жұқтырған әйелдер санының өсу тенденциясы айқын байқалады.
Дәрігерлер әйелдердің биологиялық ерекшеліктеріне байланысты АИТВ жұқтыруға бейім екенін атап өтті. Осылайша, жұқтырудың парентеральды жолы кезінде ерлер мен әйелдер бірдей жиі жұқтырылатынына қарамастан, әйелдің жыныстық қатынас арқылы еркектен жұқтыру ықтималдығы әйелден еркекке қарағанда әлдеқайда жоғары. Бұл қорғалмаған жыныстық қатынас кезінде әйелдің қынапшасына енетін ұрық сұйықтығының мөлшері әйел шығаратын секреция мөлшерінен 2-4 есе көп болатындығына байланысты; ұрық сұйықтығында АИТВ қынап секрециясына қарағанда жоғары концентрацияда болады; еркектерде жыныстық қатынастан кейінгі гигиеналық процедураларды жүргізу оңайырақ және тиімдірек, сперматозоидтар бірнеше күн бойы қынапта қалып, кейінгі инфекцияның көзі бола алады.
АИТВ-ның ерте кезеңдеріндегі алғашқы белгілер болуы мүмкін: тері бетіндегі бөртпе; мұрын-жұтқыншақ шырышты қабығындағы тақта; тамақ ауруы; түсініксіз қызба; лимфа түйіндерінің ісінуі.
Мұндай пациенттерге алдымен «инфекциялық мононуклеоз», «ЖРВИ» немесе «токсико-аллергиялық реакция» диагнозы қойылады. Аурудың осы кезеңі АИТВ-ға ИФТ оң немесе одан да күмәнді нәтижесінің болуымен сипатталады.
Жедел АИТВ-инфекциясының кезеңі әдетте 2-ден 6 аптаға дейін созылады. Кейіннен симптомдар регрессияға ұшырайды, АИТВ инфекциясы бірнеше жылға созылуы мүмкін асимптоматикалық кезеңге өтеді. Ал, егер жедел ағым кезеңінде ауру анықталмаса, онда АИТВ-инфекциясын одан әрі анықтау скринингтік тексеру кезінде немесе шағымдар пайда болған кезде кездейсоқ түрде мүмкін болады, бұл өз кезегінде иммунитеттің біртіндеп төмендеуімен пайда болады және де ерекше емес.
АИТВ-инфекциясының дамуын тоқтататын және ЖИТС сатысының алдын алатын АИТВ-ны емдеудің жалғыз әдісі бар-бұл антиретровирустық терапия (AРВТ). Бұл терапия күн сайын қабылданатын бірнеше препараттардан тұрады. Өмір бойы емдеу, АИТВ-ны емдеуге арналған препараттар АИТВ-ның алдын алу орталықтарында тегін беріледі. Өкінішке орай, тіпті уақтылы емдеу пациенттің қалпына келуіне жол бермейді, өйткені бүгінгі күні ауру емделмейді, бірақ әлі де АРВТ көптеген маңызды мәселелерді шешеді: АИТВ-инфекциясының дамуын болдырмайды, сондықтан пациенттердің өмірін ұзартуға мүмкіндік береді, дені сау бала тууға мүмкіндік береді, жыныстық серіктестің АИТВ жұқтыру қаупін азайтады.